A xustiza procedimental e a xustiza de recoñecemento na enerxía eólica en Galicia
12 Xullo, 2019
Autor: OEGA
0 Comentarios
Desde o Observatorio Eólico de Galicia considérase necesario avanzar nos niveis de xustiza procedimental e xustiza de recoñecemento nos procesos de desenvolvemento da enerxía eólica en Galicia. Para elo sería urxente a aplicación de cambios normativos que permitan maior participación dos axentes locais nos procesos de planificación e decisión e que favorezan o recoñecemento de tódolos axentes afectados nos procesos eólicos.
En que consiste a xustiza procedimental referida á enerxía eólica?
No caso da enerxía eólica, a xustiza procedimental vincúlase cos niveis de participación da comunidade local na planificación enerxética, tanto na definición dos lugares máis axeitados como para asentar os parques eólicos e nas formas en que a comunidade pode participar durante todo o proceso. Gross (2007) sinala que os principais principios da xustiza procedimental son a plena participación no proceso, a capacidade de expresar as súas opinións libremente e de ser escoitado (voz), ser tratado con respecto, recibir información adecuada e a imparcialidade do tomador de decisións.
Cales son as posibilidades de participación nos procedementos eólicos en Galicia?
O marco regulador da enerxía eólica en Galicia limita a participación das comunidades locais case exclusivamente aos procesos de información pública. Deste modo, a solicitude de autorización, o proxecto de execución, o proxecto sectorial de incidencia supramunicipal, a solicitude de declaración de utilidade pública e a avaliación de impacto ambiental expóñense ao público por un período de 30 días, prazo no que se poden presentar alegacións. Coas modificacións lexislativas do ano 2017, para os proxectos de parques eólicos declarados como Proxectos de Especial Interese os prazos son aínda máis reducidos, de apenas 15 días.
En que consiste a xustiza de recoñecemento referida á enerxía eólica?
A xustiza de recoñecemento no caso da eólica refírese á representación xusta e a existencia de dereitos políticos completos nos procesos vinculados coa implantación enerxética. Poden existir varias categorías principais de falta de recoñecemento: dominación cultural, falta de recoñecemento e falta de respecto. Jenkins (2016), no caso da eólica sinala que en ocasións os promotores ridiculizan as campañas locais contra os parques eólicos como protestas de Non No Meu Patio Traseiro (NYMBY, polas súas siglas en inglés) a pesares de existiren argumentos relevantes.
Existen conflitos socioambientais de oposición a parques eólicos en Galicia?
Desde o ano 2010 agromaron diferentes conflictos socioambientais vinculados con parques eólicos en Galicia, sendo posiblemente o da Serra do Galiñeiro (https://serragalinheiro.wordpress.com/) o máis relevante, con milleiros de persoas mobilizándose no monte e cos propietarios veciñais dos terreos afectados opoñéndose aos proxectos. Outros exemplos relevantes poden ser os do Morrazo (https://defendeomorrazo.wordpress.com) ou da Serra d’A Groba (Val Miñor, Pontevedra; http://sosgroba.blogspot.com). Recentemente teñen aparecido novos conflitos eólicos como os da provincia de A Coruña na zona de Ordes ou Coristanco e os da provincia de Lugo como o da Serra do Oribio.
Referencias:
Gross, C. (2007). Community perspectives of wind energy in Australia: The application of a justice and community fairness framework to increase social acceptance Energy Policy 35 2727–2736 https://doi.org/10.1016/j.enpol.2006.12.013
Jenkins, K. (2016). ‘Sustainable Development and Energy Justice: Two Agendas Combined’, in Delivering Energy Law and Policy in the EU and US: A Reader, Heffron R.J., and Little G. (Eds). Edinburgh University Press: UK: 381-384.